Mój zespół klasowy pracuje zgodnie z filarami Planu Daltońskiego, na które składają się: samodzielność, współpraca, odpowiedzialność i refleksja. Poniżej opisuję jak wygląda najbardziej lubiany przez moich wychowanków rodzaj pracy.
Praca według instrukcji
W widocznym miejscu w sali eksponuję zadania zaplanowane do wykonania w danym dniu. Dbam o to, aby zadania były zróżnicowane i atrakcyjne dla uczniów. Wszystkie zadania oraz instrukcję dotyczącą ich wykonania omawiamy podczas porannego spotkania w kręgu. Uczniowie wykonują zadania w swoim tempie, jednak aby zrealizować plan kontrolują również czas przeznaczony na wykonanie wszystkich zadań. Do ich zadań należy również zaplanowanie czasu na odpoczynek.
Zadania, które zaplanowałam do realizacji w dniu przedstawionym na zdjęciach w galerii to:
– dyktando biegane – przepisywane i koleżeńska korekta tekstu dyktanda umieszczonego w kilkumetrowej odległości od ławek,
– utrwalenie liczb i znaków rzymskich – kolorowanie według kodu,
– praca techniczna – ryba (wykonywana według instrukcji),
– doskonalenie umiejętności czytania.
Instrukcje prezentuję uczniom w różnych formach – często taki plan dnia uczniowie wklejają do zeszytu i samodzielnie monitorują realizację zadań.
Tablica zadań
Każde z zadań ma przydzielony numer. Ukończenie zadania uczniowie zaznaczają na specjalnie przygotowanej do tego tablicy. Jest to dla uczniów świetna motywacja do podejmowania kolejnych ćwiczeń i zadań, tablica pozwala również nauczycielowi śledzić postępy uczniów.
Konsultacje eksperckie – odroczona uwaga
Nad poprawnym wykonaniem zadań czuwają eksperci – koledzy i koleżanki z klasy. To technika znana jako odroczona uwaga - polega na tym, że uczeń w pierwszej kolejności szuka, w razie potrzeby, pomocy wśród rówieśników, a nie u nauczyciela. Dzięki temu rozwija skuteczne strategie radzenia sobie z trudnościami, a samodzielna praca oraz wsparcie rówieśników zachęcają go do przemyśleń nad swoją wiedzą i doświadczeniami innych. Ta wymiana wzbogaca jego wiedzę i pobudza do refleksji.
Refleksja
Zajęcia kończymy spotkaniem w kręgu i rozważaniami na temat efektów działań – to ocena osiągnięć, postępów, postawy względem zadania. W tym momencie wskazujemy mocne i słabe strony wykonanych prac oraz zastanawiamy się nad czym należy pracować. Nie zapominam, iż refleksja to element, który dotyczy również nauczyciela. Czy zajęcia były odpowiednio zaplanowane? Czy instrukcje były jasne? Czy zadania były dostosowane do możliwości każdego dziecka? To tylko niektóre z pytań, które zadaje sobie po zakończonych zajęciach. Bycie dobrym obserwatorem, który potrafi spojrzeć krytycznie na swoje postępowanie, to wymagane cechy nauczyciela daltońskiego. Bez refleksji, zastanowienia się, nabrania z czasem dystansu i wyciągnięcia wniosków nie można mieć pewności, że wszystko co robimy, robimy dobrze